İngiltere Eğitim Sistemi

Her toplum farklı eğitim modeline sahiptir;Çünkü her toplumun ihtiyaçları değişkenlik gösterir. İngiliz eğitim sistemi kendi içerisinde bile farklılıklar barındırır.Galler ve Kuzey İrlanda’da eğitim sistemleri birbirine biraz daha benzerken, İskoçya’da farklılaşabiliyor.Bunun sebebini yerel otoritelerin güçlü olmasına bağlayabiliriz. İngiltere’de merkezi bir sistem genel eğitim sistemini belirlerken, diğer uygulamalarda söz sahibi yerel otoriteler hatta kiliseler olabiliyor.İngiltere’de eğitimdeki amaç geniş kitleleri eğitmek değil, daha çok yetenekleri küçük yaşlardan belirleyip, onlar üzerinde yoğunlaşmak şeklinde oluyor.

Eğitim ile ilgili tüm yetkilerin kiliseler ile ailelerin elinde olduğu Tudor döneminden (1485-1603) günümüze İngiltere’de eğitim ile yetkiler devamlı olarak çeşitli kuruluşlar arasında paylaşılarak yönetilmiştir. Günümüzde İngiltere’de eğitim merkezi olmayan idari bir yapıya sahiptir. Eğitim hizmetlerinde sorumluluklar merkezi hükümet, yerel yönetim otoriteleri, kiliseler ve diğer gönüllü kuruluşlar ile eğitim kurumlarının yönetim organları arasında paylaşılmıştır. Eğitim bakanlığı tarafından genel olarak ulusal eğitim hedefleri, ulusal eğitim politikası ve planlamaları yapılmakta, yerel yönetimler ve okulların yönetim kurulları tarafından da diğer ayrıntılar şekillenmektedir.

Eğitim küçük gruplar şeklinde uygulanır. Gün içerisinde amaçlanan hedefler doğrultusunda sınıftaki köşelerde küçük gruplar halinde çalışılır. İstasyon yöntemi denilen bu yöntemle öğretmen sadece hedeflediği amacı öğretmek için bir istasyonda bulunur. En fazla 4 çocuk ile çalışılır ve bu grubu oluşturan çocukların aynı seviyede olmalarına özen gösterilir. Sırayla bütün çocuklarhedef grupta aynı faaliyeti yapar ve diğer çocuklar diğer istasyonlarda dönüşümlü bir şekilde çalışırlar. Buradaki amaç çocuğun okulda bulunduğu zamanı boş geçirmeden sürekli uyarılıp daha aktif olmasını sağlamaktır ve yapılan faaliyetler büyük oranda çocuk merkezlidir.

İngiltere’deki sistemi 4’e ayırabiliriz;

• Okul öncesi dönem
• İlköğretim
• Ortaöğretim
• Yükseköğretim

Bunların herbiri de kendi içerisinde dönemlere ayrılıyor.

OKUL ÖNCESİ EĞİTİM

3 yaşında  başlayan ve zorunlu olmayan bir eğitimdir. Nursery school olarak geçer zorunlu eğitim olan 5-6 yaşına kadar devam eder. Okulöncesi eğitim kurumları, Yerel Eğitim Otoriteleri (LEAs) tarafından yürütülen anaokulları, ana sınıfları ve bağımsız özel eğitim kurumlarıdır. Bu eğitim kurumları ile birlikte ayrıca aileler tarafından işletilen oyun grupları da bulunmaktadır . İngiltere’de Yerel Eğitim Otoriteleri tarafından sağlanan anaokulları ve ana sınıflarında okulöncesi eğitim ücretsiz olarak verilmektedir.

İngiltere’de Okulöncesi Öğretim Programı ilk kez 2000 yılının Eylül ayında, 3-5 yaş arasındaki öğrenciler için uygulanmaya başlamıştır .2008 yılından itibaren de doğumdan zorunlu eğitim kademesine kadar (5 yaş) olan eğitimi kapsayan İlk Yıllar Temel Eğitimi (EYFS) uygulanmasına başlanmıştır.

İLKÖĞRETİM

Anasınıfı da ilköğretime dahil edilmekte beraber  5-11 yaş arası dönemi kapsar.Anaokulunda çocuklar ödev kültürüne alıştırılı.Matematik ve okuma-yazma öğretilir.Genelde evlerine yakın okullara gönderilir. Tamamen ücretsiz olan bu zorunlu dönem, bazı okul türleri için değişiklik gösterebiliyor. Mesela dileyen çocuğunu Middle school dediğimiz Türkçede karşılığı bulunmayan; fakat 8-9 ile 12-14 yaş grubunu barındıran okullara gönderebiliyor. Daha sonar da senior school dediğimiz okullarda, eğitimine devam edebiliyor.Bu dönem bitip de 11 yaşını tamamlayan öğrencilerin, 11 plus adında bir sınava girip ne tür bir ortaokula gideceği belirleniyor.

1988 yılındaki Eğitim Reformu sonrasında Kabul edilen milli Müfredat gereği eğitimde dört anahtar devre benimsenmiştir;

Key stage 1: 5 - 7 yaşlar arası (Years 1-2)(Infant school)

Key stage 2: 7-11 yaşlar arası (Years 3-6)(Juniar school)

Key stage 3: 11-14  yaşlar arası(Years 7-9)

Key stage 4: 14-16 yaşlar arası (Years 10-11)

Key stage 1 ve 2 dönemi genel olarak Primary School olarak adlandırılır. Yani ilköğretim dönemidir. Bu dönemde alınan dersler ve uygulanan müfredat Türkiye’ye gore  farklılıklar gösterir;

-Art and Design(Sanat ve Dizayn)

-Design and Technology(Dizayn ve Teknoloji)

-English(İngilizce)

-Geopraphy(Coğrafya)

-History(Tarih)

-Information and Communication Technology(Bilgi ve İletişim Teknolojileri)

-Mathematics(Matematik)

-Music(Müzik)

-Physical Education(Beden Eğitimi)

-Science(Bilim) gibi dersler veriliyor.

Ayrıca Religious Education(Din Eğitimi)'de Key Stage 1 ve 2 de verilmek zorunda.

Bu dönemde derslerde görsellik ve sosyal aktivite çok önemlidir. Daha çok kendileri ifade edebilme,yaratıcılıklarını sergileme üzerinde dururlar.

Key stage 3 ve 4 secondary school olarak adlandırılır.Alınan dersler primary school’daki derslerle benzerlik gösterir. Türkiyeyle kıyasladığımızda key stage 1,2,3 ders olarak daha hafif kalıyor; ama öğrencilerin becerisini geliştirmek ön plandadır. Bu dönemlerin sonunda SAT(Standart Attainment Tests) denilen ülke geneli sınavlara giriyorlar ama burada öğrencilerin seviyeleri değil, okulların başarıları ölçülüyor. Başarısız olan okullar uyarılıyor. Okullarda öğretmenler sınav yapıyor ama not karşılığı yok, sadece öğrencinin durumunu görmek için. Bundan dolayı öğrenciler için sınıfta kalma diye bir şey de yok. Öğrenci dersine çalışmıyorsa veya istenilen aktiviteleri yapmıyorsa, uyararak, ailesiyle konuşarak veya kurallar çerçevesinde ceza vererek katılımını sağlayacaksınız. Bunun dışında öğretmenin çok fazla yaptırım gücü yok.

Asıl yoğunlaştırılmış dersler key stage 4 ile başlıyor. İki yıllık bir dönem ve sonunda öğrenciler bu dönemde üniversitede gitmek isteyecekleri bölümleri düşünerek zorunlu derslerle birlikte seçmeli dersler seçiyorlar ve bu derslerden yılın belli dönemlerinde GCSE(General Certificate of Secondary Education) denilen sınavlara giriyorlar. Aldıkları puana göre isteğe bağlı üniversitelere hazırlık olan A-level(Advanced level) kurslarına gidebiliyorlar.

ORTAÖĞRETİM

Orta öğrenim 11-12 yaşında başlar ve 16 yaşında sona erer. Ayrıca 16 yaşından sonrada isteyenler okulda kalarak 18 yaşına kadar eğitim alabilirler. Devletin ortaokulları Kuzey İrlanda'daki bazı okullar hariç karma eğitim vermektedirler. İngiliz eğitim sisteminde ortaokullar branşlarına göre farklı kategorilere ayrılmaktadır. Bunlar:

Middle School: Öğrenciler Middle School'a 8-9 yaşlarında başlayıp 11-12 yaşlarında bitirirler.

Comprehensive School: Bu okullarda öğrenciler yetenek ve başarı durumlarına bakılmaksızın kabul edilirler.Comprehensive School'larda çok çeşitli dersler gösterilmektedir. Genelde 11-18 yaşları arasındakilere 6 yıl öğrenim imkanı sunarlar. İsteyenler 16 yaşından sonra da okulda kalıp eğitimlerine devam edebilirler. Comprehensive School'lar genelde öğrenci alırken okula yakın oturan öğrencilere öncelik tanımaktadırlar.

Secondary Modern School: Grammar School veya High School'a kabul edilmeyen 11-16 yaş arasındaki öğrencilerin gidebileceği okullardır. Bu okullarda herhangi bir branş eğitimi değil de genel bir eğitim verilir. Secondary Modern School'lar da okula yakın oturan öğrencilere öncelik tanırlar.

Secondary İntermediate: Sadece İrlanda'ya özgüdür. Comprehensive School'a denk eğitim vermektedirler.

Secondary Grammar School: 11-16 yaşları arasındaki öğrencilere branş eğitimi verirler. Ancak 11-plus sınavıyla öğrenci alırlar. Her 100 öğrenciden yalnızca 25'i bu sınavda başarılı olabilmektedir. Dileyen öğrenciler 16 yaşından sonra da okulda kalabilir ve eğitimlerine devam edebilirler.

High School: 11-plus sınavını geçen ancak Secondary Grammar School'a kabul edilmeyen öğrencileri alırlar.

6th Form College: Diğer ortaokullardan mezun olmuş 16 yaşını doldurmuş öğrencilerin 2 sene boyunca GCE A-levels sınavlarına hazırlayan okullardır.

Technical School: Aynı Türkiye'deki meslek liseleri gibidirler.14-18 yaş arası öğrenciler mesleki ve teknik eğitim verirler. Bu okullar "Technical and Vocational Education İnstitute" programında yer alırlar. Ve finansmanları MSC (Manpower Services Commition) tarafından karşılanır.

City Techology College: 11-18 yaş arası öğrenciler teknoloji ve bilim alanında eğitim verirler. Bu okullar genelde İngiltere'nin yoksul mahallelerinde yer almaktadırlar.

Ek olarak İngiltere’de ilköğretim okullarındaki ders yılı süresi ortalama 38 hafta (190 gün), yaklaşık olarak yaz tatili süresi ise altı haftadır. Yaz tatilinin dışında iki hafta Noel tatili ve iki hafta da bahar tatili (paskalya tatili) vardır. Yani İngiltere’de uzun bir yaz tatili yerine belli aralıklarla eğitim yılına yayılmış kısa tatiller mevcuttur.

Zorunlu eğitim sonunda, öğrenciler devam ettikleri okulun türüne bakılmaksızın “Ortaöğretim Genel Eğitim Sertifikası (General Certificate of Secondary Education - GCSE)” sınavına girerler. Bu sertifikayı alan öğrenciler eğer isterlerse, iki yıl sonra da 18 yaşında “İleri Düzey Eğitim Diploması (Certificate of Education at Advanced Level-GCE A-Level)” sınavına girmeye hak kazanırlar. Bu sınav sonucuna göre öğrenciler yükseköğretime devam edebilmektedirler.

 

ÜNİVERSİTE

Yüksek öğrenim olarak( Hish school) olarak adlandırılan bu döneme A-Level dediğiiz üniversiteye hazırlık yılları da dahildir. A-Level", "Lisans" ve "Yüksek Lisans" şeklinde ilerleyen üç aşamadan oluşur.

A-Level zorunlu okul eğitimini tamamlayan öğrenciler üniversiteye başlamadan önce iki akademik yıl boyunca A-Level okullarına giderler. Öğrencilerin hangi üniversiteye yerleşeceği A-Level başarı notuna göre belirlenir. Uluslararası öğrenciler için A-Level derecesine ilave olarak foundation programları da sunulmaktadır. A-Level programları genellikle 2 yıl foundation programları ise 1 yıl sürer.

Lisans eğitimi 2 akademik yıl süren A-Level eğitiminin sonrasında başlar ve toplam 3 yıl sürer. A-Level eğitimiyle birlikte toplam 5 yılık bir sürede üniversite eğitimi tamamlanmış olur. Foundation eğitimi almayı tercih eden uluslararası öğrenciler, Türkiye'de ki 3 yıllık lise eğitiminden sonra 1 yıl foundation eğitimi alır ve sonrasında 3 yıl daha okuyarak toplam 4 yılda lisans eğitimini tamamlar.. 4 yıllık lise mezunları ise bazı durumlarda doğrudan 3 yıllık lisans eğitimine başlayabilirler. Genel olarak sosyal bilimler alanında lisans diploması alanlar BA (Bachelor of Arts), fen bilimleri alanında lisans diploması alanlar da BSc (Bachelor of Science) olarak adlandırılırlar.

Yüksek Lisans (Master) İngiltere'de çoğu bölümde 1 yıl sürer. Bitirme tezi ise derslerin sona erdiği yaz yada daha sonraki dönemde teslim edilmektedir. Yüksek lisans seviyesinde en yaygın alanlar MA (Master of Arts), MSc (Master of Science), LLM (Master of Laws)' dır.

 

Hazırlayan
Şeyma Altunkaya

 
KAYNAKÇA
Kaynar,Ayşe&Pulat,Gamze&Bulut Sibel,Okul öncesi eğitime giriş dersi,,Erzincan
Demirel, Ö. (2001) Karşılaştırmalı eğitim. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Erdoğan, İ. (2003) Çağdaş eğitim sistemleri. İstanbul: Sistem Yayıncılık

Kaya,Hüseyin,Türkiye’de ve İngiltere’de Ortaöğretim coğrafya eğitiminin müfredat,metod ve araç gereçler etrafında değerlendirilmesi,Marmara Üniversitesi,2007,İstanbul

Kalemoğlu,yaprak&İmamoğlu,Hüseyin,Türk ve ingiliz eğitim sistemine ilişkin sayısal verilerin karşılaştırılmalı olarak incelenmesi, Journal of Research in Education and Teaching,2014,Cilt:3,sayı:1

Karacaoğlu, Ö.C. & Çabuk, B. (2002). Türk ve İngiliz eğitim sistemlerinin karşılaştırılması
Korkmaz, T. (2005) Türk ve İngiliz eğitim sistemlerinin karşılaştırılması, Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi
Türkoğlu, A. (1998) Karşılaştırmalı eğitim. Adana: Baki Kitabevi
Ültanır, G. (2000) Karşılaştırmalı eğitim bilimi. Ankara: Eylül Kitap ve Yayınevi
http://www.ataegitim.com.tr/ulkeler-hakkinda/egitim-sistemleri/ingiltere
http://www.dilokulubul.com/ulkeler/ingiltere/ilkogretim.asp